Het jaar van de waarheid voor Vivaldi
De wittebroodsweken van de federale regering zijn voorbij. De balans is positief, althans in vergelijking met de lage standaard van de voorafgaande minderheidsregering. Hoe dramatisch de opflakkering voor corona ook is voor het welzijn en de welvaart van zovele gezinnen en bedrijven, voor Vivaldi is ze een cadeau. Een derde coronagolf is ondenkbaar. Het indijken en controleren van de tweede betekent daarom commando op topniveau. Premier De Croo is voor even de stuurman van het hele land. De Vlaamse socialisten scoren met de terugkeer van de voortvarende technocraat Vandenbroucke.
De aanslepende coronacrisis verbergt de grote ideologische verschillen binnen de veelkleurige coalitie. Het federale regeerakkoord is een lijst met veel vage intenties en weinig duidelijke keuzes. Naarmate de coronacrisis ebt, volgt een vloed van twistvragen. De eerste in een lange rij is de omslag naar een periode van geleidelijke normalisering via grootschalige vaccinatie. Welke vaccins, hoeveel, aan wie, waar, hoe, wanneer, met welke infrastructuur, welke transitieregels, welke prioritaire groepen en sectoren?
Het is opmerkelijk dat België hierin, anders dan veel andere landen, ogenschijnlijk nog geen duidelijke politieke keuzes heeft gemaakt. Minstens wordt hierover nog niet duidelijk gecommuniceerd. We kennen intussen meer dan genoeg het belang van tijdige en consistente crisiscommunicatie. De federale regering heeft de kans om zelf de verhaallijn te maken, de burgers psychologisch over de crisisvermoeidheid te tillen en eindelijk van reactief naar proactief beleid te schakelen. Ze laat die kans liggen, vooralsnog.
Eens de politieke keuzes zijn gemaakt, volgt een logistieke operatie voor elf miljoen patiënten: massaleveringen, bevoorrading, beveiliging, materiaal, locaties, protocollen, toedienen, opvolgen, monitoren, traceren, controleren, enzovoort. Ik hoop dat die plannen klaarliggen. Zodra de coronamist optrekt, komen we meteen in een nieuwe wereld terecht. De wereld waarin de budgettaire en economische kostprijs op tafel komt, waarin reddingsplannen en investeringsplannen moeten worden uitgerold, waarin de uitgestelde keuzes van het regeerakkoord dringend in beleidsbeslissingen moeten worden omgezet.
De federale regering, en met haar de bewindsploegen op regionaal niveau, hopen op manna uit het Europees herstelfonds. Zowat één procent van het BBP kunnen besteden zonder daarvoor naar belastingen of begrotingen te moeten kijken, is een godsgeschenk voor alle politici. Gratis geld is wonderlijm voor elke coalitie. Verlanglijstjes schrijven en verdeelsleutels maken, zijn een favoriet politiek tijdverdrijf. Zolang Europa de begrotingsteugels loslaat, kan zelfs gefantaseerd worden over een vermenigvuldiging van de broden met Belgisch gratis geld.
Wie denkt dat een relancebonanza de diepe politieke kloven in de federale coalitie zal dichten, dreigt echter van een kale reis te zullen thuiskomen. Tien jaar geleden al, in de nasleep van de financiële crisis, experimenteerden de VS met een groot federaal herstelplan. Er viel bijna duizend miljard dollar te verdelen. De beslissing over dat plan was relatief gemakkelijk. De uitvoering ervan bleek aartsmoeilijk, want afhankelijk van politieke eensgezindheid over de prioriteiten en van bureaucratische efficiëntie in de besteding. Uiteindelijk werd het relancegeld vooral besteed nadat de crisis al lang over was.
Dat was Amerika onder Obama. Nu spreken we over de verdeelde Europese Unie, het complexe België en de mozaïek Vivaldi. Begroting, belastingen, werkloosheid, herstructureringen, collectieve ontslagen, pensioenhervorming, werkgelegenheidsbeleid, energietransitie: het komt allemaal op ons af. 2021 wordt het jaar van de waarheid. Hou uw vast.
Weergave van column in Trends, geschreven in eigen naam.
De aanslepende coronacrisis verbergt de grote ideologische verschillen binnen de veelkleurige coalitie. Het federale regeerakkoord is een lijst met veel vage intenties en weinig duidelijke keuzes. Naarmate de coronacrisis ebt, volgt een vloed van twistvragen. De eerste in een lange rij is de omslag naar een periode van geleidelijke normalisering via grootschalige vaccinatie. Welke vaccins, hoeveel, aan wie, waar, hoe, wanneer, met welke infrastructuur, welke transitieregels, welke prioritaire groepen en sectoren?
Het is opmerkelijk dat België hierin, anders dan veel andere landen, ogenschijnlijk nog geen duidelijke politieke keuzes heeft gemaakt. Minstens wordt hierover nog niet duidelijk gecommuniceerd. We kennen intussen meer dan genoeg het belang van tijdige en consistente crisiscommunicatie. De federale regering heeft de kans om zelf de verhaallijn te maken, de burgers psychologisch over de crisisvermoeidheid te tillen en eindelijk van reactief naar proactief beleid te schakelen. Ze laat die kans liggen, vooralsnog.
Als de coronamist optrekt
Eens de politieke keuzes zijn gemaakt, volgt een logistieke operatie voor elf miljoen patiënten: massaleveringen, bevoorrading, beveiliging, materiaal, locaties, protocollen, toedienen, opvolgen, monitoren, traceren, controleren, enzovoort. Ik hoop dat die plannen klaarliggen. Zodra de coronamist optrekt, komen we meteen in een nieuwe wereld terecht. De wereld waarin de budgettaire en economische kostprijs op tafel komt, waarin reddingsplannen en investeringsplannen moeten worden uitgerold, waarin de uitgestelde keuzes van het regeerakkoord dringend in beleidsbeslissingen moeten worden omgezet.
De federale regering, en met haar de bewindsploegen op regionaal niveau, hopen op manna uit het Europees herstelfonds. Zowat één procent van het BBP kunnen besteden zonder daarvoor naar belastingen of begrotingen te moeten kijken, is een godsgeschenk voor alle politici. Gratis geld is wonderlijm voor elke coalitie. Verlanglijstjes schrijven en verdeelsleutels maken, zijn een favoriet politiek tijdverdrijf. Zolang Europa de begrotingsteugels loslaat, kan zelfs gefantaseerd worden over een vermenigvuldiging van de broden met Belgisch gratis geld.
Relancebonanza
Wie denkt dat een relancebonanza de diepe politieke kloven in de federale coalitie zal dichten, dreigt echter van een kale reis te zullen thuiskomen. Tien jaar geleden al, in de nasleep van de financiële crisis, experimenteerden de VS met een groot federaal herstelplan. Er viel bijna duizend miljard dollar te verdelen. De beslissing over dat plan was relatief gemakkelijk. De uitvoering ervan bleek aartsmoeilijk, want afhankelijk van politieke eensgezindheid over de prioriteiten en van bureaucratische efficiëntie in de besteding. Uiteindelijk werd het relancegeld vooral besteed nadat de crisis al lang over was.
Dat was Amerika onder Obama. Nu spreken we over de verdeelde Europese Unie, het complexe België en de mozaïek Vivaldi. Begroting, belastingen, werkloosheid, herstructureringen, collectieve ontslagen, pensioenhervorming, werkgelegenheidsbeleid, energietransitie: het komt allemaal op ons af. 2021 wordt het jaar van de waarheid. Hou uw vast.
Weergave van column in Trends, geschreven in eigen naam.
