De coronaverkiezing
Terwijl ik deze regels schrijf, verkeert mijn werkplek Australië in een graad van corona geïnduceerde paniekkoorts. Een mysterieuze stormloop, eerst op rollen wc-papier, dan op rijst en op bloem. Daarna onheilstijdingen over een paar scholen en zorgcentra die preventief tijdelijk sloten. Vervolgens kreeg de beurs haar grootste klap sinds de wereldwijde financiële crisis van 2008. En dat terwijl Australië, ondanks de nabijheid van China, ondanks de vele reizende migranten uit risicolanden, vooralsnog minder dan tachtig infecties en slechts enkele doden telt.
We weten van de financiële crisis dat vertrouwen het belangrijkste economische goed is. Dat vertrouwen raakt irrationeel zoek. De Australische regering heeft de grenzen volledig onder controle. Ze coördineerde al vele duizenden testen op besmetting. Ze steunt op een uitstekende gezondheidszorg in staat van volledige paraatheid. Ze heeft een ambitieus relanceplan klaar. Zonder kentering, dreigt niettemin de eerste Australische recessie sinds bijna dertig jaar.
Irrationeel is de beurscorrectie alvast niet. Vooraanstaande economen waarschuwen dat een pandemie de perfecte economische storm kan veroorzaken. Als China offline blijft, lopen productieketens vast en raakt de invoer van talloze producten gestropt, niet in het minst de medische. Als gesloten scholen en geëvacueerde bedrijven honderden miljoenen kinderen en hun ouders thuis houden, dreigt een enorm productiviteitsverlies. Als angst ons allemaal doet afzien van kopen en reizen, crasht de consumptie.
China heeft misschien al het ergste achter zich. Een communistische politiestaat kan zich middeleeuwse quarantaine permitteren. Een data-autocratie kan het doen en laten van miljoenen burgers hoogtechnologisch controleren. Die combinatie lijkt de verspreiding van het virus te vertragen. Als China het coronavirus terug in de fles krijgt, kan het wel eens versterkt uit de crisis komen die het zelf heeft veroorzaakt. Dan kan het Chinese model opnieuw zijn meesterschap claimen boven landen waar persoonlijke vrijheid en privacy wel tellen.
Dat brengt mij tot de ongekende factor Amerika. In verhouding tot het aantal dodelijke slachtoffers van het virus heeft de VS vooralsnog bitter weinig besmettingstests verricht. In die verhouding deed Zuid-Korea bijvoorbeeld al vijftig keer meer testen, Australië dertig keer meer, Italië drie keer meer. Experts verwachten binnenkort beterschap, waarschijnlijk gevolgd door een forse opstoot van officiële besmettingen. Dan kan de paniekkoorts naar de VS overslaan. Als dat zou gebeuren, is het recessiegevaar mondiaal.
Een coronapandemie kan van de Amerikaanse presidentsverkiezingen een coronaverkiezing maken. Hoge beurskoersen, stijgende lonen, dalende werkloosheid en sterke economische groei zijn de verkiezingswapens van Donald Trump. Een overslaand virus is zijn grootste vijand. Gezondheidszorg, ziekteverlof en kinderopvang: die zijn in de VS veel duurder of minder voorradig dan in andere rijke landen. Crisismanagement is er een complex samenspel van steden, staten en de federale overheid, het omgekeerde van de machine China. Elk succes is gedeeld, elk falen op conto van Washington.
In een verkiezingsjaar, met een president die velen rauw lusten, is elke crisis een presidentiële crisis. Maar de crisis kan ook een presidentiële opportuniteit zijn. Grenzen, veiligheid en voorraden: ze kunnen gemakkelijk worden uitgespeeld door de nationalist in het Witte Huis. Trump doet ook niets liever dan favoriete kiesgroepen bevoordelen. Hij deed het al met de landbouwers. Hij kan het doen voor getroffen steden, regio’s of kleine ondernemers. Hij heeft al een eerste hulppakket van 8 miljard dollar getekend.
Tijdens de financiële crisis was er verstandhouding tussen grootmachten, konden overheden veel schulden aan en hadden centrale banken beleidsreserve. Nu ligt dat allemaal even anders. Als de pandemie echt overslaat in recessie, is de politieke crisis internationaal.
Weergave van column in Trends, geschreven in eigen naam.
We weten van de financiële crisis dat vertrouwen het belangrijkste economische goed is. Dat vertrouwen raakt irrationeel zoek. De Australische regering heeft de grenzen volledig onder controle. Ze coördineerde al vele duizenden testen op besmetting. Ze steunt op een uitstekende gezondheidszorg in staat van volledige paraatheid. Ze heeft een ambitieus relanceplan klaar. Zonder kentering, dreigt niettemin de eerste Australische recessie sinds bijna dertig jaar.
Irrationeel is de beurscorrectie alvast niet. Vooraanstaande economen waarschuwen dat een pandemie de perfecte economische storm kan veroorzaken. Als China offline blijft, lopen productieketens vast en raakt de invoer van talloze producten gestropt, niet in het minst de medische. Als gesloten scholen en geëvacueerde bedrijven honderden miljoenen kinderen en hun ouders thuis houden, dreigt een enorm productiviteitsverlies. Als angst ons allemaal doet afzien van kopen en reizen, crasht de consumptie.
Data-autocratie vertraagt virus
China heeft misschien al het ergste achter zich. Een communistische politiestaat kan zich middeleeuwse quarantaine permitteren. Een data-autocratie kan het doen en laten van miljoenen burgers hoogtechnologisch controleren. Die combinatie lijkt de verspreiding van het virus te vertragen. Als China het coronavirus terug in de fles krijgt, kan het wel eens versterkt uit de crisis komen die het zelf heeft veroorzaakt. Dan kan het Chinese model opnieuw zijn meesterschap claimen boven landen waar persoonlijke vrijheid en privacy wel tellen.
Dat brengt mij tot de ongekende factor Amerika. In verhouding tot het aantal dodelijke slachtoffers van het virus heeft de VS vooralsnog bitter weinig besmettingstests verricht. In die verhouding deed Zuid-Korea bijvoorbeeld al vijftig keer meer testen, Australië dertig keer meer, Italië drie keer meer. Experts verwachten binnenkort beterschap, waarschijnlijk gevolgd door een forse opstoot van officiële besmettingen. Dan kan de paniekkoorts naar de VS overslaan. Als dat zou gebeuren, is het recessiegevaar mondiaal.
Een coronapandemie kan van de Amerikaanse presidentsverkiezingen een coronaverkiezing maken. Hoge beurskoersen, stijgende lonen, dalende werkloosheid en sterke economische groei zijn de verkiezingswapens van Donald Trump. Een overslaand virus is zijn grootste vijand. Gezondheidszorg, ziekteverlof en kinderopvang: die zijn in de VS veel duurder of minder voorradig dan in andere rijke landen. Crisismanagement is er een complex samenspel van steden, staten en de federale overheid, het omgekeerde van de machine China. Elk succes is gedeeld, elk falen op conto van Washington.
Presidentiële crisis of presidentiële opportuniteit
In een verkiezingsjaar, met een president die velen rauw lusten, is elke crisis een presidentiële crisis. Maar de crisis kan ook een presidentiële opportuniteit zijn. Grenzen, veiligheid en voorraden: ze kunnen gemakkelijk worden uitgespeeld door de nationalist in het Witte Huis. Trump doet ook niets liever dan favoriete kiesgroepen bevoordelen. Hij deed het al met de landbouwers. Hij kan het doen voor getroffen steden, regio’s of kleine ondernemers. Hij heeft al een eerste hulppakket van 8 miljard dollar getekend.
Tijdens de financiële crisis was er verstandhouding tussen grootmachten, konden overheden veel schulden aan en hadden centrale banken beleidsreserve. Nu ligt dat allemaal even anders. Als de pandemie echt overslaat in recessie, is de politieke crisis internationaal.
Weergave van column in Trends, geschreven in eigen naam.
