Carnivoor Europa
Er zijn twee manieren om naar de wereld te kijken: door de bril van Davos, of door het prisma van München. In januari in Davos dobbelen wereldleiders en topondernemers over de staat van de wereldeconomie. Anno 2018 was het daar optimisme troef, want economische groei is algemeen, de globaliseringsmachine draait en in de VS staat Trump voor niets behalve voor zakendoen.
Een maand later in München bogen toppolitici en veiligheidsadviseurs zich over geopolitiek. Anno 2018 was het daar pessimisme troef, want overal dreigen conflicten, burgeroorlogen of autoritaire regimes. De Duitse gastheer, vicekanselier Sigmar Gabriel, stelde koudweg dat Europa, met zijn ideaal van rechtsstaat en democratie, niet de enige vegetariër in een wereld van carnivoren kan zijn. Uit de mond van een Duitser kan dat tellen.
Waar is het Europa dat, bij gratie van zijn Europese Unie, nog tot wereldkampioen van ‘soft power’ werd gekroond? De wereld is veranderd. In die nieuwe wereld is zachte macht gewoon geen macht meer. Europa is niet langer de speler die, eerst door wereldoorlogen en later door Koude Oorlog, vredesunie en economisch gewicht, de wereld vormgaf. Als Europa niet carnivoor wordt, zal het zichzelf van speler tot speeltuin herleiden.
Demografisch ziek
Carnivoor Europa onderkent drie realiteiten. Ten eerste: Europa is demografisch ziek. Er is te weinig natuurlijke bevolkingsgroei en de instroom via immigratie wordt mismeesterd. Ten tweede: de geografie van Europa is een gevaar. We hebben in de Unie staten omarmd die op weg zijn naar schurkenstatus. We hebben aan de buitengrenzen niets anders dan strategische crisissen met diepe historische wortels, gecombineerd met bevolkingsexplosies verderop. Ten derde: de waarden waarop de Europese samenleving steunt, zijn in verdrukking. Democratie en eerlijke markteconomie worden verdrukt en vertrappeld, binnen Europa, buiten Europa, zonder Europa, met Europa.
Carnivoor Europa zal moeten leren macht te projecteren. Militaire macht buiten Europa, want daar liggen onze feitelijke buitengrenzen, weten we sinds de vluchtelingencrisis. Politie- en justitiemacht binnen Europa, want onze regels moeten voor alle landen en voor alle burgers gelden. Veiligheids- en diplomatieke macht op alle fronten, want concurrerende regimes ondermijnen ons overal en met alle middelen.
Van alle concurrenten biedt alleen China systemische bedreiging, door natuurlijke omvang, door spectaculaire economische opgang, door mondiale présence en door alternatief waardensysteem. Als enige bestrijdt China de Westerse vrijheden niet, maar gebruikt ze die om Chinese invloed te verspreiden. Westers kapitaal en knowhow waren de basis van het Chinese economische mirakel. Westerse vrijhandel was en is de draaischijf voor Chinese groei. Westerse politieke correctheid laat China toe een eigen invloedsfeer te bouwen, met economische, financiële, culturele en militaire middelen.
Data
Aan dat gekende lijstje mogen we stilaan het digitale toevoegen. Data zijn de nieuwe olie en de natuurlijke leider van de dataeconomie is inderdaad het land met de grootste thuismarkt en de kleinste bekommernis voor privacy. China doet er ook alles aan om die thuismarkt af te schermen voor de Amerikaanse giganten zoals Facebook, Google en Twitter, censuur en complete verboden inbegrepen. De eigen toppers zoals WeChat, Alibaba en Huawei worden dan weer in hun veroveringstocht gesponsord.
Carnivoor Europa zal beseffen dat we de toekomst van de data-economie, waaronder 5G netwerken die alles en iedereen kunnen laten volgen, niet mogen overlaten aan bedrijven die uiteindelijk onder curatele van de Chinese staat vallen. Als Europa, zoals China, zijn blik werpt op de lange termijn kan het in nieuwe ‘hard power’ de nieuwe missie van de Europese Unie vinden en zal het en passant zijn klassieke ‘soft power’ van de ondergang redden. De discussie moet niet gaan over hoe bijvoorbeeld de voorzitter van de Europese Commissie wordt gekozen, maar over wat de nieuwe kerntaken van Europa moeten zijn.
Weergave van column in Trends, geschreven in eigen naam.
Een maand later in München bogen toppolitici en veiligheidsadviseurs zich over geopolitiek. Anno 2018 was het daar pessimisme troef, want overal dreigen conflicten, burgeroorlogen of autoritaire regimes. De Duitse gastheer, vicekanselier Sigmar Gabriel, stelde koudweg dat Europa, met zijn ideaal van rechtsstaat en democratie, niet de enige vegetariër in een wereld van carnivoren kan zijn. Uit de mond van een Duitser kan dat tellen.
Waar is het Europa dat, bij gratie van zijn Europese Unie, nog tot wereldkampioen van ‘soft power’ werd gekroond? De wereld is veranderd. In die nieuwe wereld is zachte macht gewoon geen macht meer. Europa is niet langer de speler die, eerst door wereldoorlogen en later door Koude Oorlog, vredesunie en economisch gewicht, de wereld vormgaf. Als Europa niet carnivoor wordt, zal het zichzelf van speler tot speeltuin herleiden.
Demografisch ziek
Carnivoor Europa onderkent drie realiteiten. Ten eerste: Europa is demografisch ziek. Er is te weinig natuurlijke bevolkingsgroei en de instroom via immigratie wordt mismeesterd. Ten tweede: de geografie van Europa is een gevaar. We hebben in de Unie staten omarmd die op weg zijn naar schurkenstatus. We hebben aan de buitengrenzen niets anders dan strategische crisissen met diepe historische wortels, gecombineerd met bevolkingsexplosies verderop. Ten derde: de waarden waarop de Europese samenleving steunt, zijn in verdrukking. Democratie en eerlijke markteconomie worden verdrukt en vertrappeld, binnen Europa, buiten Europa, zonder Europa, met Europa.
Carnivoor Europa zal moeten leren macht te projecteren. Militaire macht buiten Europa, want daar liggen onze feitelijke buitengrenzen, weten we sinds de vluchtelingencrisis. Politie- en justitiemacht binnen Europa, want onze regels moeten voor alle landen en voor alle burgers gelden. Veiligheids- en diplomatieke macht op alle fronten, want concurrerende regimes ondermijnen ons overal en met alle middelen.
Van alle concurrenten biedt alleen China systemische bedreiging, door natuurlijke omvang, door spectaculaire economische opgang, door mondiale présence en door alternatief waardensysteem. Als enige bestrijdt China de Westerse vrijheden niet, maar gebruikt ze die om Chinese invloed te verspreiden. Westers kapitaal en knowhow waren de basis van het Chinese economische mirakel. Westerse vrijhandel was en is de draaischijf voor Chinese groei. Westerse politieke correctheid laat China toe een eigen invloedsfeer te bouwen, met economische, financiële, culturele en militaire middelen.
Data
Aan dat gekende lijstje mogen we stilaan het digitale toevoegen. Data zijn de nieuwe olie en de natuurlijke leider van de dataeconomie is inderdaad het land met de grootste thuismarkt en de kleinste bekommernis voor privacy. China doet er ook alles aan om die thuismarkt af te schermen voor de Amerikaanse giganten zoals Facebook, Google en Twitter, censuur en complete verboden inbegrepen. De eigen toppers zoals WeChat, Alibaba en Huawei worden dan weer in hun veroveringstocht gesponsord.
Carnivoor Europa zal beseffen dat we de toekomst van de data-economie, waaronder 5G netwerken die alles en iedereen kunnen laten volgen, niet mogen overlaten aan bedrijven die uiteindelijk onder curatele van de Chinese staat vallen. Als Europa, zoals China, zijn blik werpt op de lange termijn kan het in nieuwe ‘hard power’ de nieuwe missie van de Europese Unie vinden en zal het en passant zijn klassieke ‘soft power’ van de ondergang redden. De discussie moet niet gaan over hoe bijvoorbeeld de voorzitter van de Europese Commissie wordt gekozen, maar over wat de nieuwe kerntaken van Europa moeten zijn.
Weergave van column in Trends, geschreven in eigen naam.
