Fiscale stimulansen voor onderzoek en ontwikkeling
Innovatie is een belangrijke motor van economische groei en investeringen in O&O stimuleren innovatie. Daarom moedigen veel overheden investeringen van bedrijven in O&O aan, met als doel het wegwerken van marktfalingen. In België bestaan maatregelen in de vennootschapsbelasting, een belastingsvrijstelling voor bijkomend wetenschappelijk personeel, een belastingsvermindering op de bedrijfsvoorheffing van de lonen van onderzoekers, versnelde afschrijving voor onderzoeksinvesteringen en een octrooiregeling. Een toegankelijk en transparant fiscaal beleid voor O&O steunt op twee complementaire pijlers die elk van beide gericht zijn op een specifiek type van O&O-uitgaven. Een eerste pijler zou zich hierbij richten op de investeringsuitgaven voor O&O en uitgaven voor de aanschaf van octrooien, terwijl de tweede pijler betrekking heeft op de loonkosten van de onderzoekers.
Wij pleiten voor een regelmatige evaluatie van de innovatiesteun in ons land gezien het stijgend belang en budgettaire kosten. Criteria die niet mogen vergeten worden zijn onder meer eenvoud, transparantie, voorspelbaarheid en lage administratieve lasten. De huidige maatregelen schieten vaak tekort op het vlak van gebruiksvriendelijkheid. Vooral de maatregelen op het vlak van de (partiële) vrijstelling van bedrijfsvoorheffing voor O&O-personeel uit Lijst 1 (doctor in de exacte of toegepaste wetenschappen, doctor in de geneeskunde of burgerlijk ingenieur) blijken duidelijk effect te hebben. Extra middelen kunnen prioritair hier verder aangewend worden. Er is een duidelijke noodzaak van coördinatie tussen de gewesten en de federale overheid over het geheel van de verleende overheidssteun. Een keuze tussen het belastingkrediet en de verhoogde investeringsaftrek lijkt zich op te dringen. Het niet langer beperken van de maatregel tot de O&O-investeringen met een milieuvriendelijk karakter (maar eventueel enkel voor aanschaf van octrooien en de investeringsuitgaven voor O&O) kan zinvol zijn. Conclusie is dat we beter de middelen concentreren op wat het beste werkt maar dan wel kunnen overgaan tot hogere bedragen om werkelijke impact te genereren. Ten slotte is het noodzakelijk dat aandacht wordt geschonken aan mogelijke wisselwerkingen tussen fiscale stimuli en andere beleidsmaatregelen ter bevordering van O&O en innovatie.
