Nood aan meer collectieve verantwoordelijkheid
Het gezondheidsbudget onder controle houden zonder aan de toegankelijkheid, de kwaliteit of het innoverende karakter van het systeem te raken is een opgave waarin we niet lijken te slagen. De klassieke recepten snijden steeds meer spieren in plaats van vet weg, de sociale kloof neemt toe. Goed bestuur is soms ver te zoeken, een echte visie ontbreekt. Genomen beslissingen zijn vaak gepolitiseerd, gebaseerd op ‘ideologische’ overtuigingen of belangenevenwichten in plaats van op concrete gezondheidsdoelstellingen. De huidige partners in het overlegmodel rollen meer vechtend over straat dan dat ze met oplossingen komen. Om te komen tot verbetering zal iedereen verantwoordelijkheid moeten opnemen. Enkele taboes zullen moeten worden doorbroken, historische verworvenheden sneuvelen.
"Dat de patiënt centraal staat in het gezondheidsbeleid is zowat het grootste cliché van de gezondheidszorg"
In eerste instantie dient de patiënt echt centraal te staan in het gezondheidsbeleid. Dit is zowat het grootste cliché van de gezondheidszorg maar vandaag staat hij blijkbaar ook in de weg. We pleiten om de patiënt een actieve rol te geven in het overlegmodel en gaan voor persoonsgerichte financiering in chronische zorg en ouderenzorg. Meer regie betekent ook meer verantwoordelijkheid. In plaats van echelonering kiezen we voor bewustere keuzes op het vlak van kwaliteit en kost door een publieke rapportering van zorgresultaten en een optimale begeleiding via lokale teams met competenties in zorg en welzijn en een geïntegreerd dossier beheerd door de huisarts én de patiënt. Nieuwe technologische ontwikkelingen zoals specifieke apps kunnen zorgcoördinatie versterken. Verder kan de hoogte van de eigen bijdrage gekoppeld worden aan de mate van verantwoorde zorg. Bij minder verantwoorde zorg, zoals oneigenlijk gebruik van de spoedgevallen, betaalt de patiënt meer. Financiële verantwoordelijkheid op basis van onaangepaste levensstijl moet ethisch afgewogen en bespreekbaar worden.
"De ziekenfondsen dienen geprikkeld te worden tot het gezond houden van hun leden"
Ook de ziekenfondsen moeten meer geresponsabiliseerd worden. In het huidige systeem zijn ze zowel uitvoerder, patiëntvertegenwoordiger, beheerder, beslisser en zorgaanbieder. Dit leidt tot een ongezonde machtspositie die vragen oproept naar rolconfusie en belangenvermenging. Tevens beschikken ze over een berg data die slechts sporadisch wordt vrijgegeven en kan de administratieve last, 5,2% van het totale budget, winnen aan efficiëntie. Het verwerken van getuigschriften heeft alvast geen toekomst: we gaan digitaal. Ziekenfondsen moeten keuzes maken. Ze kunnen bijvoorbeeld een meer coördinerende rol opnemen door hun leden te ondersteunen in het vinden van kwaliteitsvolle, kostenefficiënte zorg. Dit kan echter alleen als ze een aantal andere rollen afstoten. De overheid dient een gelijk speelveld te creëren waar de ziekenfondsen en zorgverzekeraars met elkaar in concurrentie of samenwerking kunnen gaan. Ze sluiten dan contracten af met zorgvertrekkers waarbij afspraken gemaakt worden over de kwaliteit en kost van het aanbod. We kunnen hierbij leren van de succes- en faalfactoren uit andere landen. Ook kunnen ze financieel geresponsabiliseerd worden op het vlak van te bereiken zorgdoelstellingen van hun aangesloten leden. De ziekenfondsen en zorgverzekeraars worden dan geprikkeld tot het gezond houden van hun leden.
"Dat de patiënt centraal staat in het gezondheidsbeleid is zowat het grootste cliché van de gezondheidszorg"
In eerste instantie dient de patiënt echt centraal te staan in het gezondheidsbeleid. Dit is zowat het grootste cliché van de gezondheidszorg maar vandaag staat hij blijkbaar ook in de weg. We pleiten om de patiënt een actieve rol te geven in het overlegmodel en gaan voor persoonsgerichte financiering in chronische zorg en ouderenzorg. Meer regie betekent ook meer verantwoordelijkheid. In plaats van echelonering kiezen we voor bewustere keuzes op het vlak van kwaliteit en kost door een publieke rapportering van zorgresultaten en een optimale begeleiding via lokale teams met competenties in zorg en welzijn en een geïntegreerd dossier beheerd door de huisarts én de patiënt. Nieuwe technologische ontwikkelingen zoals specifieke apps kunnen zorgcoördinatie versterken. Verder kan de hoogte van de eigen bijdrage gekoppeld worden aan de mate van verantwoorde zorg. Bij minder verantwoorde zorg, zoals oneigenlijk gebruik van de spoedgevallen, betaalt de patiënt meer. Financiële verantwoordelijkheid op basis van onaangepaste levensstijl moet ethisch afgewogen en bespreekbaar worden.
"De ziekenfondsen dienen geprikkeld te worden tot het gezond houden van hun leden"
Ook de ziekenfondsen moeten meer geresponsabiliseerd worden. In het huidige systeem zijn ze zowel uitvoerder, patiëntvertegenwoordiger, beheerder, beslisser en zorgaanbieder. Dit leidt tot een ongezonde machtspositie die vragen oproept naar rolconfusie en belangenvermenging. Tevens beschikken ze over een berg data die slechts sporadisch wordt vrijgegeven en kan de administratieve last, 5,2% van het totale budget, winnen aan efficiëntie. Het verwerken van getuigschriften heeft alvast geen toekomst: we gaan digitaal. Ziekenfondsen moeten keuzes maken. Ze kunnen bijvoorbeeld een meer coördinerende rol opnemen door hun leden te ondersteunen in het vinden van kwaliteitsvolle, kostenefficiënte zorg. Dit kan echter alleen als ze een aantal andere rollen afstoten. De overheid dient een gelijk speelveld te creëren waar de ziekenfondsen en zorgverzekeraars met elkaar in concurrentie of samenwerking kunnen gaan. Ze sluiten dan contracten af met zorgvertrekkers waarbij afspraken gemaakt worden over de kwaliteit en kost van het aanbod. We kunnen hierbij leren van de succes- en faalfactoren uit andere landen. Ook kunnen ze financieel geresponsabiliseerd worden op het vlak van te bereiken zorgdoelstellingen van hun aangesloten leden. De ziekenfondsen en zorgverzekeraars worden dan geprikkeld tot het gezond houden van hun leden.
