Stroomboot
Vertwijfeling over het bestuur van dit land slaat menig burger weleens om het hart. In september werden we overstroomd met berichten dat deze winter het licht kan uitgaan. Onmiddellijk begon een surrealistisch spel om de zwartepiet door te spelen. Dat ook de federale minister daarin meeging in plaats van de eigen verantwoordelijkheid op te nemen was geen fraai schouwspel.
Een academicus merkte op dat we misschien moesten werken aan een eengemaakte markt met onze noorderburen, zodat het beleid feitelijk in Nederlandse handen zou komen. Zelf slagen we er blijkbaar toch niet in, was zijn droge stelling. Mocht dat een aanvaard argument worden, dan kunnen we nog een tijd bezig blijven met bevoegdheden door te geven aan de Nederlanders.
De denktank Itinera heeft een overzicht gemaakt van dertig indices die België met andere landen vergelijken. Het gaat over maatstaven zoals die van de Wereldbank over de aantrekkelijkheid van ondernemersinvesteringen en de fiscale competitiviteit tot rangschikkingen van werkgelegenheid en overheidsschuld.
In verkiezingstijden horen we vaak dat we het zo slecht nog niet doen. Toch komt uit zo'n overzicht maar een erg middelmatig beeld naar voren. Ons land is voor veel maatstaven ook fors achteruitgegaan. Confronterend is dat Nederland het voor de grote meerderheid van die indices beter doet. Mocht ons land een vergelijkbare werkgelegenheidsgraad realiseren, dan waren hier meer dan een half miljoen mensen extra aan de slag.
Duidelijk becijferde strategie
De politiek zou de verdienste van dergelijke objectieve cijfers moeten omarmen. We missen een regering met een duidelijke becijferde strategie om naar concrete doelstellingen toe te werken. Waarom zou in dit land geen regering kunnen aantreden met de strategie over tien jaar op een selectie van indices op plaats vijf te staan in plaats van plaats twintig of vijftig?
Ondertussen rapporteert De Tijd dat de Europese Commissie ons op de Club Med-lijst zet voor het federaal begrotingswerk. De Commissie vraagt een inspanning van 0,6 procent van het bruto binnenlands product (bbp), maar de federale regering plant maar 0,2 procent dit en volgend jaar. De voorbije tien jaar zijn de overheidsuitgaven ondanks lagere rentelasten met meer dan 60 miljard gestegen, waarvan 36 miljard door de sociale uitkeringen. De regering-Michel heeft haar begrotingsdoelstellingen in alleen al deze legislatuur al met 10 miljard euro naar beneden bijgesteld.
We blijven vaak zitten met het probleem van de 'common pool': politiek goed geconnecteerde groepen bedingen voordelen voor de eigen achterban in de wetenschap dat de kosten afgewenteld worden op de hele bevolking. Voor het uitrollen van een strategisch plan dat steunt op inzichten over echt structureel besparen bleken de politieke obstakels te groot. Dat is ook het grote manco van de regering-Michel. Een echte strategie met een structurele aanpak om het overgewicht van de overheidsuitgaven aan te pakken ontbreekt.
Meetapparaat
Uit ons werk met de indices blijkt dat landen die erin slagen de overheidsuitgaven terug te dringen dat deden met concrete uitwerkingen van gedetailleerde doelstellingen voor prestaties per overheidsdepartement, en een meetapparaat om daarop te sturen. In dit land heerst echter een altijd terugkerende koorts rond de periode van de begrotingscontrole. Dan gaat men ineens op zoek naar quick wins. Zonder een systematische methodiek voor een efficiëntere overheid gaat het er nooit van komen.
Maar het is niet allemaal kommer en kwel. Deze legislatuur waren er ook zinvolle fiscale aanpassingen en een aanzet tot een pensioenhervorming. Maar op heel wat domeinen zijn ook zaken blijven steken in intenties. Voor onze toekomst is weinig zo belangrijk als een agenda van goed bestuur. Voldoende moedige politici moeten de blik op dat doel gericht houden en beseffen dat er nog meer dan genoeg ruimte voor verbetering is. Nu zitten we nog in een gunstige economische omgeving, maar dat blijft niet duren. Beleidsmakers die daar vandaag al rekening mee houden, dat zijn de vrouwen en mannen die we nodig hebben.
Politici klagen almaar meer over de ondankbaarheid van de buitenwacht voor hun inspanningen. Ze moeten beseffen dat de burger met een overheidsbeslag van 50 procent van het bbp nog meer dan in andere landen waar voor zijn geld mag eisen. Ondertussen maken we ons niet op om de stoomboot uit Spanje te onthalen, maar de stroomboot uit Turkije.
Een academicus merkte op dat we misschien moesten werken aan een eengemaakte markt met onze noorderburen, zodat het beleid feitelijk in Nederlandse handen zou komen. Zelf slagen we er blijkbaar toch niet in, was zijn droge stelling. Mocht dat een aanvaard argument worden, dan kunnen we nog een tijd bezig blijven met bevoegdheden door te geven aan de Nederlanders.
De denktank Itinera heeft een overzicht gemaakt van dertig indices die België met andere landen vergelijken. Het gaat over maatstaven zoals die van de Wereldbank over de aantrekkelijkheid van ondernemersinvesteringen en de fiscale competitiviteit tot rangschikkingen van werkgelegenheid en overheidsschuld.
In verkiezingstijden horen we vaak dat we het zo slecht nog niet doen. Toch komt uit zo'n overzicht maar een erg middelmatig beeld naar voren. Ons land is voor veel maatstaven ook fors achteruitgegaan. Confronterend is dat Nederland het voor de grote meerderheid van die indices beter doet. Mocht ons land een vergelijkbare werkgelegenheidsgraad realiseren, dan waren hier meer dan een half miljoen mensen extra aan de slag.
Duidelijk becijferde strategie
De politiek zou de verdienste van dergelijke objectieve cijfers moeten omarmen. We missen een regering met een duidelijke becijferde strategie om naar concrete doelstellingen toe te werken. Waarom zou in dit land geen regering kunnen aantreden met de strategie over tien jaar op een selectie van indices op plaats vijf te staan in plaats van plaats twintig of vijftig?
Ondertussen rapporteert De Tijd dat de Europese Commissie ons op de Club Med-lijst zet voor het federaal begrotingswerk. De Commissie vraagt een inspanning van 0,6 procent van het bruto binnenlands product (bbp), maar de federale regering plant maar 0,2 procent dit en volgend jaar. De voorbije tien jaar zijn de overheidsuitgaven ondanks lagere rentelasten met meer dan 60 miljard gestegen, waarvan 36 miljard door de sociale uitkeringen. De regering-Michel heeft haar begrotingsdoelstellingen in alleen al deze legislatuur al met 10 miljard euro naar beneden bijgesteld.
We blijven vaak zitten met het probleem van de 'common pool': politiek goed geconnecteerde groepen bedingen voordelen voor de eigen achterban in de wetenschap dat de kosten afgewenteld worden op de hele bevolking. Voor het uitrollen van een strategisch plan dat steunt op inzichten over echt structureel besparen bleken de politieke obstakels te groot. Dat is ook het grote manco van de regering-Michel. Een echte strategie met een structurele aanpak om het overgewicht van de overheidsuitgaven aan te pakken ontbreekt.
Meetapparaat
Uit ons werk met de indices blijkt dat landen die erin slagen de overheidsuitgaven terug te dringen dat deden met concrete uitwerkingen van gedetailleerde doelstellingen voor prestaties per overheidsdepartement, en een meetapparaat om daarop te sturen. In dit land heerst echter een altijd terugkerende koorts rond de periode van de begrotingscontrole. Dan gaat men ineens op zoek naar quick wins. Zonder een systematische methodiek voor een efficiëntere overheid gaat het er nooit van komen.
Maar het is niet allemaal kommer en kwel. Deze legislatuur waren er ook zinvolle fiscale aanpassingen en een aanzet tot een pensioenhervorming. Maar op heel wat domeinen zijn ook zaken blijven steken in intenties. Voor onze toekomst is weinig zo belangrijk als een agenda van goed bestuur. Voldoende moedige politici moeten de blik op dat doel gericht houden en beseffen dat er nog meer dan genoeg ruimte voor verbetering is. Nu zitten we nog in een gunstige economische omgeving, maar dat blijft niet duren. Beleidsmakers die daar vandaag al rekening mee houden, dat zijn de vrouwen en mannen die we nodig hebben.
Politici klagen almaar meer over de ondankbaarheid van de buitenwacht voor hun inspanningen. Ze moeten beseffen dat de burger met een overheidsbeslag van 50 procent van het bbp nog meer dan in andere landen waar voor zijn geld mag eisen. Ondertussen maken we ons niet op om de stoomboot uit Spanje te onthalen, maar de stroomboot uit Turkije.
