Maak van gezinsbeleid continuüm van sociaal beleid en welzijnswerk
Een Vlaams welzijns-, onderwijs- en zorgtraject binnen Brussel is een waardevolle eerste stap. Dit continuüm, met een traject van diensten en begeleiding op maat van de noden en wensen van het gezin leent zich immers voor een invoering in gans België.
Een Brusseloffensief, idee van de N-VA ter gelegenheid van 11 juli. De kerngedachte is dat het Vlaamse zorg- en welzijnswerk niet enkel de Brusselse Vlamingen bereikt, maar ook Frans- en anderstalige Brusselaars dient. Vlaamse kinderopvang, Vlaams onderwijs, Vlaamse cultuur, Vlaamse zorgcentra, Nederlandstalige taalcursussen en noem maar op: alles wordt aan elkaar gekoppeld. Het ene vloeit naadloos over in het andere. Zo zou het Nederlands een belangrijkere plaats kunnen veroveren in onze tweetalige hoofdstad.
Los van de Vlaamse reflex van een Vlaams-nationalistische partij, is dit exact de richting waarin het gezinsbeleid moet evolueren. Jaren timmeren en hard werken heeft ons een prachtig landschap van goede kinderopvang, stevig onderwijs en uitstekende sociale voorzieningen opgeleverd. Met ruimte voor verbetering, zoals steeds, maar internationaal gezien zeker iets om trots op te zijn.
Problematischer is echter dat al die verschillende tandwielen nog niet in elkaar passen. Het landschap is politiek en institutioneel versplinterd, en dat vertaalt zich op het terrein maar al te vaak in silovorming. Contacten tussen ouders en Kind & Gezin vanuit het kraambed, om dan wanneer het kind 3 jaar wordt die vertrouwensband te verliezen. Uitstekende kinderopvang, waarna men tevergeefs kampeert voor de schoolpoorten. Een school met gemotiveerde en geëngageerde leerkrachten, die slechts zeer moeizaam kunnen communiceren met de ouders. Taalcursussen met wachtlijsten, en andere met lege stoelen. Het moét anders.
Heckman
De Nobelprijswinnaar James Heckman maakte ooit furore met zijn Heckman-vergelijking: ‘Invest + Develop = Gain’. Investeer in jonge kinderen, vooral deze die opgroeien in kansarmoede. Stimuleer hun vroege ontwikkeling, zowel op cognitief, sociaal als fysiek vlak. Geniet van de baten die hun hele leven lang zullen renderen in de vorm van betere schoolresultaten, betere arbeidsmarktkansen, betere gezondheid en minder criminaliteit. Een simpele, elegante formule, waar evenwel een element ontbrak. Ondertussen luidt ze ‘Invest + Develop + Sustain = Gain’.
Elke investering stuwt de ontwikkelingskansen van kinderen hoger, maar als we de investering te vroeg staken herneemt de kansarmoede zijn triest traject.
Investeringen op vroege leeftijd brengen keer op keer op, maar als deze inspanningen niet worden volgehouden en voortgezet zien we maar al te vaak hoe dit effect mettertijd verdwijnt. In de ruimtevaart spreekt men wel eens van de ontsnappingssnelheid, de minimale snelheid voor een object om aan de zwaartekracht te kunnen ontsnappen. In gezinsbeleid is dit niet anders. Elke investering stuwt de ontwikkelingskansen van kinderen hoger, maar als we de investering te vroeg staken herneemt de kansarmoede zijn triest traject.
Investering
Een continuum van zorg, onderwijs, welzijnswerk en cultuurbeleid dat kinderen én hele gezinnen meeneemt en meestuwt brengt ettelijke malen de oorspronkelijke investering op, en verbetert de levenskansen van (kansarme) gezinnen aanzienlijk. Een hoger welzijn voor een lagere kost.
Dit continuüm, met een traject van diensten en begeleiding op maat van de noden en wensen van het gezin is niet enkel voor Brussel waardevol, maar leent zich voor een invoering in gans België. Samenwerkingsverbanden binnen geografisch geconcentreerde netwerken over beleidsdomeinen heen, zoals beschreven in De Staat van het Gezin (LannooCampus, 2016), zijn de sleutel voor dit vraagstuk. Het is de manier bij uitstek om de intergenerationele cyclus van kansarmoede te doorbreken. In Brussel vraagt dit dan om buurtgerichte initiatieven die het lokale sociale weefsel benutten en spiegelen, over gemeentegrenzen en taalgrenzen heen.
Maar elke droom moet ergens beginnen. Een Vlaams welzijns-, onderwijs- en zorgtraject binnen Brussel is een waardevolle eerste stap.
Dit opiniestuk verscheen op 14 juli 2017 in De Tijd
Een Brusseloffensief, idee van de N-VA ter gelegenheid van 11 juli. De kerngedachte is dat het Vlaamse zorg- en welzijnswerk niet enkel de Brusselse Vlamingen bereikt, maar ook Frans- en anderstalige Brusselaars dient. Vlaamse kinderopvang, Vlaams onderwijs, Vlaamse cultuur, Vlaamse zorgcentra, Nederlandstalige taalcursussen en noem maar op: alles wordt aan elkaar gekoppeld. Het ene vloeit naadloos over in het andere. Zo zou het Nederlands een belangrijkere plaats kunnen veroveren in onze tweetalige hoofdstad.
Los van de Vlaamse reflex van een Vlaams-nationalistische partij, is dit exact de richting waarin het gezinsbeleid moet evolueren. Jaren timmeren en hard werken heeft ons een prachtig landschap van goede kinderopvang, stevig onderwijs en uitstekende sociale voorzieningen opgeleverd. Met ruimte voor verbetering, zoals steeds, maar internationaal gezien zeker iets om trots op te zijn.
Problematischer is echter dat al die verschillende tandwielen nog niet in elkaar passen. Het landschap is politiek en institutioneel versplinterd, en dat vertaalt zich op het terrein maar al te vaak in silovorming. Contacten tussen ouders en Kind & Gezin vanuit het kraambed, om dan wanneer het kind 3 jaar wordt die vertrouwensband te verliezen. Uitstekende kinderopvang, waarna men tevergeefs kampeert voor de schoolpoorten. Een school met gemotiveerde en geëngageerde leerkrachten, die slechts zeer moeizaam kunnen communiceren met de ouders. Taalcursussen met wachtlijsten, en andere met lege stoelen. Het moét anders.
Heckman
De Nobelprijswinnaar James Heckman maakte ooit furore met zijn Heckman-vergelijking: ‘Invest + Develop = Gain’. Investeer in jonge kinderen, vooral deze die opgroeien in kansarmoede. Stimuleer hun vroege ontwikkeling, zowel op cognitief, sociaal als fysiek vlak. Geniet van de baten die hun hele leven lang zullen renderen in de vorm van betere schoolresultaten, betere arbeidsmarktkansen, betere gezondheid en minder criminaliteit. Een simpele, elegante formule, waar evenwel een element ontbrak. Ondertussen luidt ze ‘Invest + Develop + Sustain = Gain’.
Elke investering stuwt de ontwikkelingskansen van kinderen hoger, maar als we de investering te vroeg staken herneemt de kansarmoede zijn triest traject.
Investeringen op vroege leeftijd brengen keer op keer op, maar als deze inspanningen niet worden volgehouden en voortgezet zien we maar al te vaak hoe dit effect mettertijd verdwijnt. In de ruimtevaart spreekt men wel eens van de ontsnappingssnelheid, de minimale snelheid voor een object om aan de zwaartekracht te kunnen ontsnappen. In gezinsbeleid is dit niet anders. Elke investering stuwt de ontwikkelingskansen van kinderen hoger, maar als we de investering te vroeg staken herneemt de kansarmoede zijn triest traject.
Investering
Een continuum van zorg, onderwijs, welzijnswerk en cultuurbeleid dat kinderen én hele gezinnen meeneemt en meestuwt brengt ettelijke malen de oorspronkelijke investering op, en verbetert de levenskansen van (kansarme) gezinnen aanzienlijk. Een hoger welzijn voor een lagere kost.
Dit continuüm, met een traject van diensten en begeleiding op maat van de noden en wensen van het gezin is niet enkel voor Brussel waardevol, maar leent zich voor een invoering in gans België. Samenwerkingsverbanden binnen geografisch geconcentreerde netwerken over beleidsdomeinen heen, zoals beschreven in De Staat van het Gezin (LannooCampus, 2016), zijn de sleutel voor dit vraagstuk. Het is de manier bij uitstek om de intergenerationele cyclus van kansarmoede te doorbreken. In Brussel vraagt dit dan om buurtgerichte initiatieven die het lokale sociale weefsel benutten en spiegelen, over gemeentegrenzen en taalgrenzen heen.
Maar elke droom moet ergens beginnen. Een Vlaams welzijns-, onderwijs- en zorgtraject binnen Brussel is een waardevolle eerste stap.
Dit opiniestuk verscheen op 14 juli 2017 in De Tijd
