Banksectorvivisectie
De eurocrisis heeft - alweer - een point of no return achter zich gelaten. Het idee om in Cyprus de verzekering te verbreken die deposito's tot pakweg 100.000 euro genieten tart iedere verbeelding. Dat die joker al snel terug in de politieke trukendoos werd gewurmd, zal geen zoden aan de dijk zetten. Kleine en middelgrote spaarders overal in Europa weten waar ze zich aan kunnen verwachten als ze hun geld blijven toevertrouwen aan zwakke (laat staan: zombie-) banken en bankstelsels.
Om de bankvlucht die ze zelf hebben opgewekt in te dammen, lijken de Europese politici bovendien hun toevlucht te nemen tot kapitaalcontroles. Cypriotische euro's krijgen het niet gemakkelijk om het land te verlaten. Het verdrag dat de werking van de Europese Unie regelt, laat overigens dergelijke uitzonderingen toe op het algemene beginsel van vrij kapitaalverkeer. Maar in de feiten wordt daarmee de muntunie ondergraven. Een euro in Cyprus is niet langer ononderscheidbaar van een euro in de andere lidstaten.
Daarmee is niet gezegd dat Cyprus, zijn politici en banken, zelfs zijn inwoners, niet (mee) verantwoordelijk zouden zijn voor de penibele toestand waarin ze zich bevinden. Of dat er geen draconische ingrepen nodig zijn om eruit te geraken. Waar het hier om gaat, is het ontstellende gebrek aan omzichtigheid waarmee de Europese leiders hun haast dictatoriale macht gebruiken om de crisis te bezweren. Nog aangenomen dat een "senatus consultum ultimum" zich kan aandienen om het publieke belang te verdedigen zonder al te veel om te zien naar democratische beslissingsprocessen: zelfs Caesar hield vol dat een oplossing moest worden gevonden die misschien niet de letter maar dan toch de geest van de wet moest respecteren.
Een belasting op verzekerde deposito's doet onwillekeurig denken aan een vivisectie van een bank in faling. De bankenunie waar de Europese leiders naar streven, houdt een plan in om kaduuke financiële instellingen zonodig ordentelijk op te doeken. In het slechtste geval wordt daarbij ook aan de spaartegoeden geraakt. Het risico om de Cypriotische banksector te reanimeren wou Europa echter niet lopen. Daar moet de patiënt, met name Bank of Cyprus, tot elke prijs in leven worden gehouden. Het is zeer de vraag of die een dergelijke operatie zonder verdoving overleeft.
