De sociale zekerheid staat onder druk. De financiering uit sociale bijdragen volstaat al lang niet meer. Ook de financiering van de ziekteverzekering rust steeds meer op transfers uit de gewone belastinginkomsten.Dit inspireert de vraag of private verzekeringen kunnen bijdragen tot de financiering van de ziekteverzekering zonder te raken aan de kwaliteit van de basiszorg. Dr. Piet Calcoen, medisch directeur bij DKV en visiting fellow Itinera, betoogt dat private verzekeringen een belangrijke rol kunnen spelen in de financiering van de ziekteverzekering, terwijl iedere burger recht blijft hebben op toegang tot alle essentiële -kwaliteitsvolle- zorgen. - Hervorming van de ereloonsupplementen.
De uitgaven voor de ereloonsupplementen stijgen veel sneller dan het groeipercentage van de totale uitgaven voor gezondheidszorg. Ereloonsupplementen worden aangerekend aan patiënten die in het ziekenhuis in een eenpersoonskamer wensen te verblijven, en zijn een belangrijke financieringsbron van de ziekenhuizen geworden. De grote meerderheid van die patiënten zijn ook privaat verzekerd in de vorm van een hospitalisatieverzekering. Door de “moral hazard” kunnen verzekeringen een inflatoir effect hebben op de ziektekosten. Verzekeraars -ziekenfondsen en private verzekeraars- kunnen maatregelen invoeren om de stijging van kosten te beperken, zoals: remgeld, franchise en managed care. Ook het juridisch aanvechten van excessieve ereloonsupplementen kan overwogen worden.Een hervorming van het huidige systeem van ereloonsupplementen dringt zich op. Op dit ogenblik kunnen alle ziekenhuisartsen ereloonsupplementen aanrekenen. Logischer zou zijn dat uitsluitend niet-geconventioneerde artsen nog ereloonsupplementen zouden mogen vragen. Het conventiestatuut zou aantrekkelijker kunnen worden gemaakt door de artsen bijkomende sociale zekerheidsvoordelen toe te kennen (cf. Frankrijk).De zogenaamde “independent sector” in het Verenigd Koninkrijk en de “secteur 3” artsen in Frankrijk kunnen inspiratie bieden voor een alternatief voor het huidige systeem van ereloonsupplementen. In het Verenigd Koninkrijk kunnen artsen bijvoorbeeld 3 dagen per week voor de NHS werken en 2 dagen per week in een “private practice” (niet terugbetaald door de sociale zekerheid maar wel door private verzekeringen). In Frankrijk kiezen “secteur 3” artsen ervoor om te werken zonder enige terugbetaling door de sociale zekerheid.
- Verbeterde toegang tot nieuwe gezondheidstechnologieën
In tijden waarin budgetten voor de verplichte basisziekteverzekering te klein zijn om alle behoeften behoorlijk te dekken, zouden privéziekteverzekeringen bijkomende fondsen kunnen genereren voor nieuwe gezondheidstechnologieën. De private ziekteverzekering kan een wachtkamerfunctie vervullen door nieuwe gezondheidstechnologieën te dekken die nog niet door de sociale zekerheid worden terugbetaald en zo innovatie aanmoedigen. Voorwaarde is wel dat de overheid het bestaan van dergelijke verzekeringen niet misbruikt om de terugbetaling van essentiële zorg te kunnen schrappen.
- Privéziekteverzekeringen voor gezondheidszorguitgaven andere dan hospitalisatiekosten, moeten verder ontwikkeld en gepromoot worden.
Hospitalisatiekosten bedragen minder dan 15% van de totale privé-uitgaven voor gezondheidszorg, maar ongeveer 80% van de totale terugbetaling door privéziekteverzekeringen. Dekking van tandzorg, geneesmiddelen, brillen en lenzen, gehoorprotheses, ambulante zorgen en langetermijnzorg via privéziekteverzekeringen is heel beperkt. Nochtans zijn de privé-uitgaven voor deze types van zorg wel hoog. Private ziekteverzekeringen zouden kunnen focussen op deze zorgonderdelen.
- Zorg die niet essentieel is, moet uit de verplichte basisziekteverzekering
Door minder essentiële gezondheidszorgdiensten uit de verplichte basisziekteverzekering te halen, kunnen de private ziekteverzekeringen de overheid helpen om geld vrij te maken voor nieuwe, dure gezondheidstechnologieën voor bijvoorbeeld de behandeling van kanker. In veel landen worden tandzorg en kinesitherapie eerder beperkt terugbetaald. Zo is in Duitsland recent een debat losgebarsten over de vraag of het de taak van de overheid is om orthodontie terug te betalen. Hier is een rol weggelegd voor private verzekeringen.BesluitIn de ideale wereld is alle essentiële zorg gedekt door de verplichte ziektekostenverzekering. In de reële wereld kan de verplichte ziektekostenverzekering worden aangevuld met vrijwillige private ziektekostenverzekeringen.
ContactMeer informatie bij Piet Calcoen (Visiting fellow Itinera) en Leo Neels (Algemeen directeur Itinera) op 0495/50.40.60
