Energie: van crisis- naar risicobeleid
Het woord crisis nemen we al te vaak in de mond zodat we de structurele crisissen niet langer onderscheiden van de oppervlakkige. Goed bestuur vereist nochtans dat we buffers aanleggen om de voorbijgaande crisis te overbruggen, en voldoende vooruitzien om de werking van ons systeem robuust te maken voor structurele vraagstukken. Goed bestuur houdt in dat er een duidelijke richting is over hoe we omgaan met de fundamentele vraagstukken van onze tijd.
Belangrijke aspecten van onze samenleving zijn geëvolueerd van zekerheden en automatismen naar risico’s en onzekerheden. Of anders gezegd, het aantal vraagstukken blijkt toegenomen te zijn: mobiliteit en ruimtelijke ordening, milieu- en klimaatbeheer, gezondheid en welzijn, veiligheid en geopolitiek, en zoveel meer.
Dat energie deel uitmaakt van ieder van die vraagstukken, is een opgave die ons al langer hoofdbrekens bezorgt. Toch kunnen we ons niet van de indruk ontdoen dat het probleem lange tijd genegeerd werd en dat er is getalmd tot de crisis ons echt (in de portemonnee) raakt voor we ons buigen over antwoorden.
Het is de missie van Itinera om beter bestuur te helpen verwezenlijken. Dat betekent ook in deze: op basis van transparante uitgangspunten werken aan beleid met een perspectief op de middellange termijn en de ingesteldheid om zich te verantwoorden voor de gemeten resultaten, zodat we kunnen leren uit onze fouten en de samenleving beter besturen. Wij pleiten voor onderbouwd beleid dat veranderingsprocessen ten goede op gang trekt en getuigt van een uitgewerkte en evenwichtige visie, in onderscheid met het steekvlambeleid dat we nu ondergaan en vaak vérstrekkende gevolgen en onbedoelde effecten heeft.
Ook het energievraagstuk vraagt hierom. In afwachting van de deux ex machina uit Europa proberen we alvast duidelijk te maken wat de pro’s en contra’s zijn van de ballonnetjes die rondzweven en bieden we denkkaders aan die ons moeten toelaten om over te stappen van aanhoudend crisismanagement naar vooruitziend bestuur.
We reiken de hand naar ervaringsdeskundigen en experten om feit van fictie te onderscheiden en het publieke debat kwalitatiever te maken. Het energievraagstuk heeft vele gedaantes: het gaat om marktontwerp en regulering, om gerichte interventies om gezinnen en ondernemingen die daar nood aan hebben te ondersteunen, om ons economische weefsel op middellange termijn te vrijwaren van al te grote schokken door middel van een robuust risico- en crisisbeleid dat niet alleen de technische maar ook de economische, sociale, ecologische en geopolitieke dimensies voor ogen houdt.